Bilgisayar Parçaları
Bir masaüstü bilgisayar kullanıyorsanız, "bilgisayar" olarak adlandırılan tek bir parça olmadığını zaten biliyorsunuzdur. Bilgisayar gerçekte birçok parçanın birlikte çalıştığı bir sistemdir. Görüp dokunabildiğiniz fiziksel parçalar topluca donanım olarak adlandırılır. (Diğer taraftan, Yazılım, donanıma ne yapacağını söyleyen komutları veya programları belirtir.)
Aşağıdaki şekilde, masaüstü bilgisayar sistemindeki en yaygın donanımlar gösterilmektedir. Sisteminiz biraz daha farklı görünebilir ancak bu parçaların çoğu sisteminizde bulunacaktır. Dizüstü bilgisayar da benzer parçaları içerir ancak bunları tek, dizüstü boyutunda bir pakette birleştirir.
Bu parçalara bir göz atalım.
Sistem birimi
Sistem birimi bilgisayar sisteminin en önemli parçasıdır. Genellikle, masanızın üstünde veya altında bulunan dikdörtgen şeklinde bir kutudur. Bu kutunun içinde, bilgileri işleyen birçok elektronik parça vardır. Bu parçaların en önemlisi, bilgisayarınızın beyni olarak görev yapan merkezi işlem birimi (CPU) veya mikroişlemcidir. Başka bir bileşen, bilgisayar açıkken CPU'nun kullandığı bilgileri geçici olarak depolayan rasgele erişim belleğidir (RAM). RAM’de saklanan bilgiler bilgisayar kapatıldığında silinir.
Hemen hemen bilgisayarınızın her parçası kablolarla sistem birimine bağlanır. Kablolar, normalde sistem biriminin arkasında bulunan özel bağlantı noktalarına (delikler) takılır. Sistem biriminin parçası olmayan donanım, bazen çevresel aygıt bazen deaygıt olarak adlandırılır.
Depolama Alanı
Bilgisayarınızda bir veya birkaç disk sürücüsü (metal veya plastik bir diskte bilgileri depolayan aygıtlar) vardır. Bilgisayarınız kapalı bile olsa, disk bilgilerinizi korur.
Sabit disk sürücüsü
Bilgisayarınızın sabit disk sürücüsü, bir sabit diskte (manyetik yüzeye sahip sert bir tabla veya tablalar yığını) bilgileri depolar. Sabit diskler büyük miktarda bilgiyi tutabildiklerinden, genelde hemen hemen tüm program ve dosyalarınızı tutarak bilgisayarınızın birincil depolama aracı olarak hizmet verirler. Sabit disk sürücüsü genellikle sistem biriminin içinde bulunur.
CD ve DVD sürücüleri
Günümüzde neredeyse tüm bilgisayarlar genellikle sistem biriminin önünde bulunan bir CD veya DVD sürücüsüyle donatılmışlardır. CD sürücüleri, CD'den verileri okumak (almak) için lazer kullanır; CD sürücülerinin çoğu ayrıca CD'lere veri de yazabilir (kaydedebilir). Kaydedebilir bir disk sürücünüz varsa, dosyalarınızın kopyalarını boş CD'lere depolayabilirsiniz. Ayrıca, CD sürücüsünü bilgisayarınızda müzik CD'leri çalmak için de kullanabilirsiniz.
DVD sürücüleri CD sürücülerinin yaptıkları her şeyi yapmanın yanında DVD'leri de okuyabilirler. DVD sürücünüz varsa, bilgisayarınızda film izleyebilirsiniz. Birçok DVD sürücüsü verileri boş DVD'lere kaydedebilir.
İpucu
-
Kaydedilebilir CD veya DVD sürücünüz varsa, önemli dosyalarınızı düzenli olarak CD'lere veya DVD'lere yedekleyin (kopyalayın). Bu sayede, sabit diskiniz arızalanırsa verilerinizi kaybetmezsiniz.
Disket sürücüsü
Disket sürücüleri bilgileri disketlere (esnek disk de denir) depolar. CD ve DVD'lere nazaran, disketler yalnızca küçük miktarda veri depolayabilir. Ayrıca, bilgileri daha yavaş okur ve hasar görme olasılığı daha fazladır. Bu nedenlerden dolayı, hala bazı bilgisayarlarda bulunsalar bile disket sürücüleri öncesine göre daha az yaygındır.
Neden bu disklere "disket" adı verilmiştir? Dış yüzey sert plastikten yapılmıştır ancak bu yalnızca disket kabıdır. Disketin iç tarafı ince ve esnek vinil malzemeden yapılır.
Fare
Fare, bilgisayar ekranınızda öğeleri işaretlemek ve seçmek için kullanılan küçük bir aygıttır. Fareler çeşitli şekillerde olabilseler de, normal fare biraz gerçek fareye benzer. Küçük ve uzunca olup, kuyruğa benzeyen uzun bir kabloyla sistem birimine bağlanır. Bazı yeni fareler kablosuzdur.
Farenin genellikle iki düğmesi vardır: Birincil düğme (genellikle sol düğme) ve ikincil düğme. Ayrıca, birçok farede iki düğme arasında bilgi ekranlarını yumuşak bir şekilde kaydırmanızı sağlayan bir tekerlek bulunur.
Fareyi elinizle hareket ettirdiğinizde, ekranınız üzerindeki işaretçi benzer yönde hareket eder. (İşaretçinin görünümü ekranınızda konumlandırıldığı yere göre değişebilir.) Öğe seçmek için, öğenin üstüne gelin ve ardından birincil düğmeyi tıklatın (basın ve bırakın). Farenizle üstüne gelmek ve tıklatmak bilgisayarınızla etkileşimde bulunmanın ana yöntemidir. Daha fazla bilgi için bkz.Farenizi kullanma.
Klavye
Klavye çoğunlukla bilgisayarınıza metin girmek için kullanılır. Daktilo klavyesine benzer şekilde harf ve sayı tuşları vardır, ancak ayrıca özel tuşları da vardır:
-
En üst sırada bulunan İşlev tuşları, kullanıldıkları yere göre farklı işlevler gerçekleştirir.
-
Çoğu klavyede sağ tarafta bulunan sayısal tuş takımı, sayıları hızlı bir şekilde girmenizi sağlar.
-
Ok tuşları gibi gezinme tuşları da, bir belge veya web sayfasında konumuzu taşımanızı sağlar.
Ayrıca, fareyle gerçekleştirdiğiniz benzer işlerin çoğunu gerçekleştirmek için klavyenizi kullanabilirsiniz. Daha fazla bilgi için bkz.Klavyenizi kullanma.
Monitör
Monitör, metin ve grafikleri kullanarak bilgileri görsel biçimde gösterir. Bilgilerin gösterildiği monitör bölümüne ekrandenmektedir. Televizyon ekranına benzer şekilde bilgisayar ekranında hareketsiz veya hareketli resimler gösterilebilir.
İki ana monitör türü vardır: CRT (katot ışın tüpü) monitörler ve yeni LCD (sıvı kristal ekran) monitörler. Her iki tür de net görüntü sağlar, ancak LCD monitörlerinin daha ince ve hafif olma üstünlüğü vardır.
Yazıcı
Yazıcı, verileri bilgisayardan kağıda aktarır. Bilgisayarınızı kullanmak için yazıcıya ihtiyacınız yoktur ancak yazıcınız olursa, e-postaları, kartları, davetiyeleri, bildirimleri ve diğer malzemeleri yazdırabilirsiniz. Ayrıca, çoğu kişi kendi fotoğraflarını evde yazdırabilmeyi ister.
Inkjet yazıcılar ve lazer yazıcılar iki ana yazıcı türüdür. Inkjet yazıcılar en yaygın ev yazıcılarıdır. Siyah beyaz ve tam renkli yazdırabilirler ve özel kağıt kullanıldığında yüksek kaliteli fotoğraflar çıkarırlar. Lazer yazıcılar, daha hızlıdır ve genellikle yoğun kullanımlar için daha iyidir.
Hoparlörler
Hoparlörler sesleri çalmak için kullanılır. Bunlar sistem biriminde yerleşik durumda bulunabildiği gibi kablolarla da bağlanabilir. Hoparlörler, bilgisayarınızda müzik dinlemenizi ve ses efektlerini duymanızı sağlar.
Modem
Bilgisayarınızı Internet'e bağlamak için, modem kullanmanız gerekir. Modem, telefon kablosu veya yüksek hızlı kablo üzerinden bilgisayar bilgilerini gönderip alan bir aygıttır. Modemler bazen sistem birimine yerleştirilirler, ancak yüksek hızlı modemler genellikle ayrı bileşenlerdir.